Nagroda Nobla z dziedziny Fizjologii lub Medycyny w 2013
Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w 2013 otrzymali dr James E. Rothman, dr Randy W. Schekman i dr Thomas C. Südhof za odkrycie mechanizmu regulacji transportu pęcherzyków, głównego systemu transportu w naszych komórkach . Doprowadzili do zmiany naszego zrozumienia, w jaki sposób komórki eukariotyczne, z ich skomplikowanymi wewnętrznymi przedziałami, organizują przekazywanie cząsteczek przenoszonych w pęcherzykach do określonych przedziałów komórki, a także na zewnątrz komórki. Specyficzność dostarczania ładunków molekularnych jest niezbędne dla funkcjonowania i przetrwania komórek. Taka specyficzność jest wymagana do uwalniania neurotransmiterów w regionach presynaptycznych komórek nerwowych do przekazywania sygnału do sąsiedniej komórki nerwowej. Podobnie, specyficzność jest wymagana do eksportu hormonów, np. insuliny do powierzchni komórki. Podczas gdy wewnątrzkomórkowe pęcherzyki były od wielu lat uważane jako istotne składowe systemu transportowego, dokładny mechanizm, dzięki któremu pęcherzyki docierają do określonego celu i sposób ich fuzji z organellami lub błoną pozostawał tajemnicą. Praca trzech Laureatów z 2013 radykalnie zmieniło naszą wiedzę o tym aspekcie fizjologii komórki. Randy W. Schekman w oparciu o genetykę drożdży zidentyfikował zestaw genów krytycznych dla wymiany pęcherzykowej. Wskazał, że geny te są niezbędne do życia i mogą być podzielone na trzy kategorie regulujące różne aspekty transportu pęcherzyków. James E. Rothman zajął się podejściem biochemicznym i zidentyfikował białka, które tworzą funkcjonalny kompleks kontrolujący fuzję komórek. Białka na pęcherzyku i błonie docelowej wiążą się wykorzystując specyficzne układy, zapewniając precyzyjną dostawę ładunku cząsteczkowego do określonego przeznaczenia. Thomas C. Südhof zainteresował się kontrolą mechanizmu fuzji pęcherzyków. Wskazał mechanizm przez który jony wapnia wyzwalają uwalnianie neuroprzekaźników i zidentyfikował kluczowe elementy regulatorowe mechamizmu fuzji pęcherzyków.
Rothman, Schekman i Südhof wspólnie zmienili sposób widzenia transport ładunku cząsteczek do określonych miejsc wewnątrz i na zewnątrz komórki. Ich odkrycia tłumaczą wieloletnią zagadkę w biologii komórki, a także rzucają nowe światło na zaburzenia mechanizmu transportu, co może mieć szkodliwy wpływ i sprzyja rozwojowi chorób neurologicznych, cukrzycy i zaburzeń układu odpornościowego.
Fragment uzasadnienia przyznania Nagrody Nobla przez Instytut Karolinska