Aktualności i wydarzenia
Ponownie głośno o Jamesie Watsonie
- Details
14 października 2007 r. James D. Watson, laureat nagrody Nobla z 1962 r., wyraził sceptycyzm co do możliwości rozwoju Afryki, gdyż, jak stwierdził, „optymizm w tej kwestii opiera się na przekonaniu, że przedstawiciele rasy czarnej dorównują inteligencją przedstawicielom rasy białej. Tymczasem badania wykazują, że jest inaczej”. Wypowiedź Watsona spowodowała, że po 40 latach pracy w Cold Spring Harbor Laboratory w Nowym Jorku został zawieszony w obowiązkach kanclerza, przez radę nadzorczą. Miejmy nadzieję, że wypowiedź Watsona nie oddawała jego odczuć. Wypowiedzi Watsona, jak również jego wykłady często były kontrowersyjne – wystarczy zapoznać się z tytułami rozdziałów książki „DNA. Tajemnica życia”, wydanej w Polsce w 2005 r. przez wydawnictwo CiS i wydawnictwo W.A.B.: Początki genetyki: od Mendla do Hitlera; Podwójna helisa: istota życia; Odczytywanie kodu: DNA i życie; Zabawa w Stwórcę: DNA projektowany na miarę; DNA, dolary i leki: biotechnologia; Burza w talerzu owsianki: genetyczna modyfikacja żywności; Ludzki genom: scenariusz życia; Odczytywanie genomów: ewolucja w działaniu; Pożegnanie z Afryką: DNA i ewolucyjna przeszłość człowieka; Genetyczny odcisk palca: DNA w sądzie; Polowanie na gen: genetyka ludzkich chorób; Zwalczyć chorobę: leczenie i profilaktyka zaburzeń genetycznych; Kim jesteśmy: geny czy wychowanie; Nasze geny i nasza przyszłość.
Watson przeprosił za swoją kontrowersyjną wypowiedź i powiedział, że jest przerażony tym, jakie słowa mu się przypisuje. „Nie mogę sobie wyobrazić, jak mogłem powiedzieć coś takiego. Mogę natomiast z łatwością zrozumieć, dlaczego słowa te wywołały burzę”. Watson prosił o wybaczenie tych, którzy poczuli się urażeni jego wypowiedzią i na jej podstawie wysnuli wniosek, że ludność Afryki jest genetycznie upośledzona. O tym, że wypowiedzi Watsona mogą być bardzo ostre miałem możność przekonać się osobiście po wysłuchaniu jego wykładu „Genes and politics” na Kongresie Medycyny Molekularnej w Berlinie w 1997 r. Jestem przekonany, że ostatnia wypowiedź Watsona jest raczej niefortunna i nie zajmuje określonego stanowiska.
W bieżącym roku już drugi raz Watson zagościł na pierwszych stronach gazet i witryn internetowych. 1 czerwca wręczono na ceremonii w Houston 79-letniemu obecnie Watsonowi dwie płyty DVD zawierające sekwencję jego genomu. Płyty wręczyli Richard A. Gibbs, dyrektor Human Genome Sequencing Center przy Baylor College of Medicine i Jonathan M. Rothberg, założyciel firmy 454 Life Sciences. Prace trwały zaledwie dwa miesiące, a nakłady wyniosły jedynie milion dolarów. Po raz pierwszy na tak szeroką skalę zastosowano metodę resekwencjonowania firmy 454 Life Sciences, która ogłosiła, że wkrótce możliwa będzie dalsza, znaczna redukcja kosztów. Można powiedzieć, że historia zatoczyła koło, odkrywca struktury DNA zapoznał się z sekwencją nukleotydów swojego genomu, właściwie poza jednym genem (APOE), o którym nie chciał być poinformowany.
Jeden z rozdziałów książki Watsona to „DNA w sądzie”, miejmy nadzieję, że jego ostatnia wypowiedź tam nie trafi, a informacje dotyczące Watsona związane będą nadal z przełomami w nauce.
Prof. dr hab. Ryszard Słomski
Przewodniczący Komitetu
h
Watson przeprosił za swoją kontrowersyjną wypowiedź i powiedział, że jest przerażony tym, jakie słowa mu się przypisuje. „Nie mogę sobie wyobrazić, jak mogłem powiedzieć coś takiego. Mogę natomiast z łatwością zrozumieć, dlaczego słowa te wywołały burzę”. Watson prosił o wybaczenie tych, którzy poczuli się urażeni jego wypowiedzią i na jej podstawie wysnuli wniosek, że ludność Afryki jest genetycznie upośledzona. O tym, że wypowiedzi Watsona mogą być bardzo ostre miałem możność przekonać się osobiście po wysłuchaniu jego wykładu „Genes and politics” na Kongresie Medycyny Molekularnej w Berlinie w 1997 r. Jestem przekonany, że ostatnia wypowiedź Watsona jest raczej niefortunna i nie zajmuje określonego stanowiska.
W bieżącym roku już drugi raz Watson zagościł na pierwszych stronach gazet i witryn internetowych. 1 czerwca wręczono na ceremonii w Houston 79-letniemu obecnie Watsonowi dwie płyty DVD zawierające sekwencję jego genomu. Płyty wręczyli Richard A. Gibbs, dyrektor Human Genome Sequencing Center przy Baylor College of Medicine i Jonathan M. Rothberg, założyciel firmy 454 Life Sciences. Prace trwały zaledwie dwa miesiące, a nakłady wyniosły jedynie milion dolarów. Po raz pierwszy na tak szeroką skalę zastosowano metodę resekwencjonowania firmy 454 Life Sciences, która ogłosiła, że wkrótce możliwa będzie dalsza, znaczna redukcja kosztów. Można powiedzieć, że historia zatoczyła koło, odkrywca struktury DNA zapoznał się z sekwencją nukleotydów swojego genomu, właściwie poza jednym genem (APOE), o którym nie chciał być poinformowany.
Jeden z rozdziałów książki Watsona to „DNA w sądzie”, miejmy nadzieję, że jego ostatnia wypowiedź tam nie trafi, a informacje dotyczące Watsona związane będą nadal z przełomami w nauce.
Prof. dr hab. Ryszard Słomski
Przewodniczący Komitetu
Nagroda FNP dla prof. W. Krzyżosiaka
- Details
29.10.2007. W obszarze nauk przyrodniczych i medycznych nagrodę FNP uzyskał prof. dr hab. Włodzimierz J. Krzyżosiak z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu za odkrycie mechanizmu selektywnego wyciszania informacji genetycznej mogącej prowadzić do chorób neurodegeneracyjnych.
Komentarz prof. dr hab. Jacka Zaremby, czł. koresp. PAN, kierownika Zakładu Genetyki Instytutu Psychiatrii i Neurologii
Wartość naukowa badań prowadzonych przez Prof. dr Włodzimierza Krzyżosiaka i Jego Zespół zasługuje na najwyższe uznanie. Posługując się najnowocześniejszymi technikami analizy molekularnej autorzy przeprowadzili prace doświadczalne polegające na swoistym wyciszaniu zmutowanych genów z ekspansją trójnukleotydowych powtórzeń. Ekspansja ta równoznaczna z tzw. mutacjami dynamicznymi jest przyczyną około 20 ciężkich chorób neurodegeneracyjnych u człowieka. Praca włącza się efektywnie w nurt najbardziej zaawansowanych badań podstawowych zmierzających do wykrycia skutecznej terapii genowej tych chorób. Analizowane strategie terapeutyczne polegały na wykorzystaniu krótkich zsyntetyzowanych cząstek kwasów nukleinowych: krótkich interferujących cząstek RNA (siRNA), oligodeoksyrybonukleotydów o właściwościach katalitycznych (DNAzymy) lub oligonukleotydów antysensownych (AS-ODN). Projektowane cząsteczki kwasów nukleinowych były nacelowane na zidentyfikowane uprzednio regiony SNP i STR zmutowanych genów SCA1, SCA3, oraz HD (IT15). Wykorzystując cząsteczki siRNA celowane na regiony powtórzeń w liniach komórkowych zawierających zmutowane geny badacze uzyskali swoiste wyciszenie allelu z ekspansją powtórzeń. Jest to znakomity sukces badawczy, przynoszący nadzieję na skuteczną terapię wymienionych chorób – najpierw u transgenicznych zwierząt doświadczalnych, a następnie u człowieka (!) O poziomie uzyskanych wyników prac eksperymentalnych najlepiej świadczy wysoka ranga czasopism, w których zostały opublikowane (łącznie 8 publikacji; uwieńczenie stanowi publikacja zamieszczona w Molecular Cell, 2007, 25,1-12).
Chromosom Ventera
- Details
6 października 2007 r. Craig Venter w wywiadzie dla pisma Guardian poinformował o przygotowaniu sztucznego chromosomu. Zauważył, że jest to nowy kamień milowy, “bardzo ważny filozoficzny krok w historii naszego gatunku. Przechodzimy od czytania naszego kodu genetycznego do zdolności jego pisania. Daje nam to hipotetyczną możliwość robienia rzeczy, o których nigdy nie myślano.” Zespół 20 badaczy zebrany przez Ventera, prowadzony przez noblistę Hamiltona Smitha, przygotował syntetyczny chromosom o długości 580 000 par zasad, zawierający 381 genów. Sekwencja oparta jest na DNA bakterii Mycoplasma genitalium, o której sądzi się, że posiada minimum genów potrzebnych do życia. Nowy chromosom nazwano Mycoplasma laboratorium.
Komentarz prof. dr hab. Ewy Bartnik z Instytutu Genetyki i Biotechnologii Uniwersytetu Warszawskiego
Craig Venter zawsze był postacią kontrowersyjną i jego oznajmienie mediom, że stworzył mikroorganizm od początku jest dobrym tego przykładem. Dotychczas nie udało mi się znaleźć żadnej publikacji na ten temat, wyłącznie odnośniki do niedostępnej książki lub do wypowiedzi samego Ventera. Od dość dawna było wiadomo, że Venter stara się znaleźć minimalny genom bakterii Mycoplasma genitalium. Ma ona 500 genów, i w zasadzie jest pasożytem, ale daje się hodować na specjalnych podłożach w laboratorium. Venterowi udało się stwierdzić, że tak naprawdę do życia potrzebuje jeszcze mniej genów - 381. Według tego, co podawały media, zsyntetyzował taki chromosom i wprowadził go do komórki bakterii. Jak dotychczas nie wiadomo czy produkt tej operacji żyje. Jeżeli nawet tak, czy jest to tworzenie życia? Chyba nie, bo bez komórki DNA byłby całkiem martwy. Z drugiej strony synteza tak długiego odcinka DNA byłaby też pewnym osiągnięciem, choć nie tak medialnym.
Komentarz prof. dr hab. Ewy Bartnik z Instytutu Genetyki i Biotechnologii Uniwersytetu Warszawskiego
Craig Venter zawsze był postacią kontrowersyjną i jego oznajmienie mediom, że stworzył mikroorganizm od początku jest dobrym tego przykładem. Dotychczas nie udało mi się znaleźć żadnej publikacji na ten temat, wyłącznie odnośniki do niedostępnej książki lub do wypowiedzi samego Ventera. Od dość dawna było wiadomo, że Venter stara się znaleźć minimalny genom bakterii Mycoplasma genitalium. Ma ona 500 genów, i w zasadzie jest pasożytem, ale daje się hodować na specjalnych podłożach w laboratorium. Venterowi udało się stwierdzić, że tak naprawdę do życia potrzebuje jeszcze mniej genów - 381. Według tego, co podawały media, zsyntetyzował taki chromosom i wprowadził go do komórki bakterii. Jak dotychczas nie wiadomo czy produkt tej operacji żyje. Jeżeli nawet tak, czy jest to tworzenie życia? Chyba nie, bo bez komórki DNA byłby całkiem martwy. Z drugiej strony synteza tak długiego odcinka DNA byłaby też pewnym osiągnięciem, choć nie tak medialnym.
Sukces zespołu profesora Włodzimierza Krzyżosiaka
- Details
Polscy naukowcy dokonali odkrycia, które może doprowadzić do przełomu w leczeniu choroby Huntingtona i innych chorób o podobnym podłożu genetycznym. Nieuleczalna jak dotąd choroba Huntingtona jest wynikiem zwyrodnienia grupy neuronów odpowiedzialnych za koordynację ruchów, pamięć i sprawność intelektualną. Pojawia się zwykle w średnim wieku i prowadzi do śmierci po kilkunastu latach rozwoju. Choroba jest wynikiem nietypowej mutacji (ekspansji powtórzeń sekwencji CAG) w jednym genie na chromosomie 4, z którego powstaje zmutowany transkrypt i wadliwie funkcjonujące białko.