Biuletyn Informacyjny nr 5
Komitet Patologii Komórkowej i Molekularnej
Wydziału Nauk Medycznych
Polskiej Akademii Nauk
1997
Zgodnie ze Statutem Polskiej Akademii Nauk Komitety naukowe stanowią ważne ogniwo kultywowania poszczególnych dyscyplin naukowych, rozumiejąc pod tym czynny udział w inicjowaniu, organizowaniu oraz opiniowaniu stanu tych nauk w porównaniu z nauką światową.
Komitety, niestety, są pozbawione możności finansowania poszczególnych badań, gdyż całość państwowego finansowania nauki została przelana na Komitet Badań Naukowych. Z pewnością takie jednostronne finansowanie jest narażone na niedostrzeganie początkowo mało znaczących prac, które po ich rozwinięciu mogą wręcz przyczyniać się do przełomowych odkryć. Najczęściej taki jest niestety los wielkich odkryć i na tym polega wielkość badacza, który idąc samotnie i w początkach często niedoceniany, po uzyskaniu wyników zdobywa tym większą sławę. Nie zrażając się trudnościami będziemy w ramach Komitetu służyć wszelką pomocą, jaka tylko w naszych warunkach jest możliwa. Tym samym zachęcamy członków Komitetu i Komisji organizowanych przez Komitet do opracowywania inicjatyw badawczych.
Czym najwięcej, w obecnych warunkach, Komitet może służyć, to stać się trybuną dyskusyjną nauk reprezentowanych w Komitecie. Nauka bez dyskusji i krytyki rychło staje się martwą. Pod tym względem Komitet oferuje wszelką pomoc i środki. W nowej kadencji Komitetu prawdopodobnie będziemy opiniować stan nauk reprezentowanych przez Komitet - niech ta opinia nie będzie opinią jednostki, ale najpierw opinią odpowiednich Komisji, a następnie całego Komitetu. Chcielibyśmy, aby ta opinia stanowiła punkt wyjścia dla realizacji, wysuwanych na jej podstawie postulatów, poprzez odpowiednie organa państwowe - przede wszystkim KBN-u.
Rozpoczynając poprzednie kadencje w analogicznym biuletynie informacyjnym Komitetu napisałem: “Szczególną uwagę chcielibyśmy poświęcić pracom Komisji powołanych w ramach Komitetu - to są bowiem właściwe ciała robocze Komitetu. Od nich głównie zależy, czy Komitet spełni pokładane w nim nadzieje, czy też pozostanie jedynie ciałem na pół martwym, jak to w wielu przypadkach ma miejsce”. Od nas zależy, czy Komitet i jego Komisje zdobędą odpowiednie uznanie i autorytet - bowiem tych rzeczy się nie nadaje i żadne przepisy państwowe nie są w stanie tego dokonać - to zależy bowiem jedynie od naszej pracy i naszych osiągnięć, i proszę nie zrażać się małymi osiągnięciami, bo w końcu “małe staje się duże”.
W bieżącej kadencji:
1. Komitet naukowy powinien być ciałem operatywnym i zdolnym do pełnienia funkcji organizatora życia naukowego, a nie wyłącznie reprezentowania poszczególnych dziedzin nauki. Organizowane przez Komitet i Komisje konferencje naukowe powinny mieć charakter roboczy, przy jednoczesnym zapewnieniu im wysokiego poziomu merytorycznego.
2. Działalność Komitetu i Komisji powinna być zapewniona poprzez odpowiedni dobór członków i ich liczebność, zapewniającą operatywność działania. W kolejnych kadencjach Komitet powinien podlegać samoodbudowaniu, co następować może poprzez rotację części członków. Ten sposób zmiany składu Komitetu i Komisji zapewnić może ciągłość pracy tych organów.
3. Opiniotwórcza rola Komitetu i Komisji powinna wynikać z posiadanego przez jej członków niezaprzeczalnego autorytetu naukowego, a nie z nadrzędnych poleceń.
4. Komitet i Komisje naukowe powinny mieć prawo podejmowania swobodnych inicjatyw.
5. Komitet i Komisje powinny opracować programy działania, które należy podać do wiadomości wszystkim zainteresowanym, w szczególności środowiskom naukowym zajmującym się daną dziedziną nauki.
6. W pracach Komisji naukowych należy zapewnić szeroki udział młodych pracowników nauki, można to osiągnąć poprzez ułatwienie finansowania ich udziału w organizowanych przez Komisje konferencjach naukowych.
7. Unormowaniu powinny ulec relacje pomiędzy Komitetem a towarzystwami naukowymi zajmującymi się tymi samymi dziedzinami nauki, ich działalność powinna się uzupełniać, a nie dublować.
Poznań, 27 marca 1997 r.
Antoni Horst